Oké, er zijn natuurlijk meer quilty pleasures dan chocolade alleen... het ‘foute’ uurtje op de radio, grapje op het randje, de leuke glazenwasser, het leven van de Cardassians volgen, maar een ding is zeker; social media is er een van.

Weet je wat het is met guilty pleasures? Teveel van het goede is nooit oké. Je gaat je vanzelf een beetje schuldig voelen als je tijdens je werkdag, onder een vergadering of in de auto continu op je notificaties van social media reageert. Je weet immers dat dat eigenlijk niet de bedoeling is, tja en toch… Hoe komt dat eigenlijk?
In de Netflix-documentaire The Social Dilemma (2020) wordt het vrij duidelijk toegelicht door de technische experts die Facebook, Pinterest en Instagram gemaakt hebben. Zij trekken zelf aan de bel: de apps zijn te verslavend gemaakt. Ze hebben in samenwerking met neuropsychologen allerlei slimme technieken in het algoritme gebouwd die ervoor zorgen dat jij;
- Telkens getriggerd wordt om op social media te kijken
- Suggesties krijgt die je interessant vindt, om zo langer te blijven kijken
- Contact hebt met vrienden en familie (een basisbehoefte van elke mens)
- Telkens een complimentje (like) krijgt als je iets plaatst (dat triggert het beloningscentrum in je hersenen)
- Je dat ook terug gaat doen (wet van de wederkerigheid) 
- Steeds meer het gevoel krijgt dat je wat mist, als je er geen gebruik van maakt (FOMO: fear of missing out).

Kortom: je wordt ‘hooked’. Maar de guilty pleasures komen met een prijs: jouw voorkeuren worden namelijk opgeslagen en zo kunnen sociale media perfect suggesties doen om je dingen te verkopen via advertenties. Bijvoorbeeld van een sneakerwinkel, waar je eerder nog op had gekeken. Of van een mooie landelijke lodge in eigen land, omdat je de hashtag #wanderlust volgt en interesse hebt getoond via likes op dat soort vakantiehuisjes. 

Is dat zo erg? Nou ja, net als met alles is het maar hoe je het bekijkt. Je weet dat het niet klopt als er ‘te’ voor staat. Teveel is nooit goed. Heb je een idee hoeveel tijd jij aan sociale media besteed? Dit kun je gemakellijk opzoeken in je telefoon. De voordelen van minder aandacht besteden aan sociale media zijn onder andere:
- Je beter voelen (want je ziet minder jaloersmakende foto’s voorbij komen)
- Je werk sneller af krijgen (want je kunt je beter concentreren en dus meer doen in dezelfde tijd)
- Een betere band met je collega’s of naasten (want je zat niet op je telefoon te kijken, maar ging een praatje maken)
- Je rijdt veiliger (MoNO > ongestoord onderweg maak je minder brokken) 
- Je hebt tijd voor andere dingen, die je nu laat liggen. Zoals al je andere guilty pleasures ;)
- Je krijgt meer oog voor de kleine dingen om je heen en rust beter uit, doordat je minder prikkels ontvangt. 

Kortom; laten we eens kijken hoe je dit aanpakt. Qragt geeft je graag 5 tips. 

Tip 1

Ga naar je instellingen op je telefoon en zet al je notificaties uit.

Zo bepaalt de telefoon niet wanneer je moet kijken, maar kies jij zelf een moment waarop het uitkomt. Je vrienden en familie wennen er vanzelf aan dat er niet gelijk a-la-minute een reactie op hun berichtje komt. En als het echt  dringend is kunnen ze altijd nog bellen. 

Tip 2

Bedenk enkele vaste momenten waarop je je telefoon checkt en probeer je daar aan te houden.

Zo kun je rond het ontbijt er even op kijken, rond de lunchpauze en na werktijd. Bijvoorbeeld tijdens een reclame op televisie of wanneer je tijdens het koken aan het wachten bent. Momenten waarop je anders ook niets doet.

Tip 3

Leg je telefoon uit het zicht of neem hem eens een keer  bewust niet mee.

Deze tip helpt echt. Anders is het net als een pakje sigaretten; je sleept het altijd met je mee en wordt onrustig als je je telefoon vergeten bent. Maar bedenk je: wat is het ergste dat je kan overkomen als je een keer onbereikbaar bent? En wat levert het je op als je een keer ongestoord je ding kan doen? 

Tip 4

Geniet met mate :)

Je hoeft het social media gebruik echt niet volledig af te zweren, maar wanneer je het minder verslavend maakt wordt het dat ook. Je hebt zelf veel invloed op het algoritme. Die schotelt jou dingen voor die jij leuk vindt en/of die jouw contacten gedeeld hebben. Maar hoe interessant is het nou echt om 500 vrienden op Facebook te hebben? Of die hashtags of Influencers die je volgt op Instagram. De meesten staan eigenlijk vrij ver van je af en het is op social media altijd mooier dan de werkelijkheid. Schoon je connecties daarom van tijd tot tijd eens op. Met 100 ‘gerichte’ vrienden die zo nu en dan iets plaatsen, ben je zo door je tijdslijn heen. Hoe meer je volgt, hoe meer je te doen hebt op social media.

Tip 5

Deel minder op openbare social media en ga voor meer persoonlijk contact.

Het is even een omslag, maar door zo nu en dan via whatsapp een rechtstreeks berichtje te sturen naar een goede vriend of vriendin (of je familie) en te vragen hoe het gaat kun je ook je verhaal kwijt en leuke gebeurtenissen met elkaar delen. Zo draag je minder bij aan het vullen van de tijdslijn van die 500 vage vrienden op Facebook en wordt je ook minder getriggerd door alle likes die je krijgt. Want die hebben maar één functie: zorgen dat je meer van dat soort dingen blijft plaatsen. En waarom zou je die platformen helpen om nog meer mensen ‘ hooked’  te maken?

Bonustip!

Wees selectief met groepen op Facebook en Whatsapp  

Aan hoe meer groepen je deelneemt, hoe meer tijd het in beslag neemt maar ook hoe groter de ergernis. Want de meeste berichten zijn niet door jou bedoeld (uuhm... 376 gemiste berichten, wat moet je ermee? Soms zie je door de bomen het bos niet meer in een discussie) Volg dus alleen wat je echt niet wilt missen en heel erg leuk vindt. Dat scheelt je een hoop tijd, die je aan andere leuke dingen kunt besteden. 

Zo nu en dan op social media zitten is net zoals chocola eten: een fijn tussendoortje. Zorg dat het ook zo blijft, dan geniet je des te meer van de dingen die echt leuk zijn!

Wil je weten hoe jij ervoor staat? Zit je lekker in je vel of zit het allemaal niet zo mee? Door de Qragt Balanstest in te vullen krijg je een volledig inzicht in jezelf. Je weet wat er goed gaat en waar je op kunt verbeteren. Vul de Balanstest gratis in en ontvang een uitgebreide rapportage.